Quantcast
Channel: Halldór Jónsson
Viewing all articles
Browse latest Browse all 2922

Einar Sveinbjörnsson

$
0
0

sá ágæti veðurvísindamaður ritar athyglisverða grein í Morgunblaðið í dag. Þar kemur fram hversu alvarlegt kolefnisbullið sem ríður húsum um heiminn er í því að rýra kjör þeirra sem minna mega sín um allan heim.

Fimbulfamb forsætisráðherra vors um hamfarahlýnun sem hún byggir á álíka vísindakenningum eins og Gréta Thunberg veður í er að stórskaða íslenskan almenning . Það er þjóðarskömm þegar slíkur annars óbrjálaður forystumaður lætur hafa sig að slíkum óvísindalegum fíflskap, að maður tali nú ekki um umhverfisráðherrann sem enginn kaus sem vill drekkja landinu og framfarmöguleikum þessi í ótímabærum friðlýsingum út og suður.

Sjálfstæðisflokkurinn þrumir sem Sfinxinn yfir þessu  öllu og virðist enga skoðun hafa á þessum miklu efnahagsmálum sem eru að rýra lífskjör alls almennings í landinu.

En Einar skrifar svo:

Nýverið var ég á ferðalagi í S-Afríku. Verkfræðingur einn sem ég spjallaði við sagði að í landinu væri flutt raforka að jafnaði sem samsvarar 30.000 MW.

Til samanburðar dreifir Landsnet um 2.300 MW afli eftir sínum línum. Nánast öll orkan hér er endurnýjanleg, vatnsafl og jarðhiti, en Í S-Afríku er yfir 80% raforkunnar aflað frá stórum kolaorkuverum í landinu.

Aðeins eru smærri virkjanir í Orange-fljótinu, mesta vatnsfalli SAfríku, og einhver innflutt raforka komin úr hinu mikla Zambesi-fljóti í norðri. Þá er eitt kjarnorkuver utan við Cape Town. Raforka er aðgengileg og að auki niðurgreidd til þeirra sem búa við kröpp kjör í fátækrahverfum svartra.

Township-hverfin eru um allt í S-Afríku, einkennandi hreysabyggðir, sem eru í senn þéttbýl, sóðaleg og heilsuspillandi. Fólk hefur þó ódýrt rafmagn og oftast rennandi vatn. Húsnæðiskostnaður er eðlilega mun lægri en í snyrtilegum hverfum betur stæðra og oftast hvítra íbúa landsins.

Þegar ég fór um nokkur þessara alræmdu hverfa svartra, sem svo margir þekkja til, fór ég að hugsa um loftslagsmálin á heimsvísu. Við eigum lofthjúpinn sameiginlega og allt það. Eins er mikilvægt að hafa í huga að það sem sparast í losun á einum stað getur auðveldlega tapast á öðrum.

Ég er einn þeirra sem velta mjög fyrir sér kolefnisskatti losunar á heimsvísu. Margir telja, og ég þar á meðal, að það að koma umhverfiskostnaðinum beint inn í verð vörunnar sé eina raunhæfa lausnin til að vinda ofan af stöðugum vexti í losun á koltvíildi. Alþjóðagjaldeyrissjóðurinn hefur nýverið lagt til að kolefnisskattur þyrfti að vera 75 dollarar á tonn eigi hann að bíta. Það jafngildir um 9.000 kr. og um 20 kr. á hvern bensínlítra svo dæmi sé tekið.

Kolefnisskattur getur aukið efnahagslegan ójöfnuð

Það er alls ekkert í hendi að þjóðir heimsins nái saman um leið kolefnisskatts. En hvernig mundi einfaldur kolefnisskattur hitta fyrir land eins og S-Afríku? Frekar illa held ég og sérstaklega þá efnaminni.

Kol fá á sig allan skattinn og gætu hækkað um 200%. Raforkan eftir því. Kjörin versna og þar með bilið almennt á milli svartra og hvítra.

Ríkið getur þó vissulega aukið niðurgreiðslur með auknum skatttekjum. En kolefnisskattur leggst líka á endanum á flestallar neysluvörur, eftir hinu margfræga kolefnisspori. Dregur þannig hlutfallslega meira úr kaupmætti þeirra efnaminni að öðru óbreyttu.

Þótt vindorka geti í sumum tilvikum gengið, jafnvel í stórum stíl, sem og sólarorka verða kolin áfram meginorkugjafinn um fyrirsjáanlega framtíð í landi eins og S-Afríku. Aðeins efnuðu þjóðirnar og þau vestrænu ríki sem eru lengi búin að vera stórtæk í losun munu hagnast á fyrirkomulagi kolefnisskatts til lengri tíma litið.

Fyrir þau eru 75 dollarar hlutfallslega mun minna fé en annars staðar og eru að auki þegar komin langt í tækniþróun sem leitt getur til kolefnishlutleysis í fyllingu tímans.

Í S-Afríku sem og flestum ríkjum álfunnar samanstendur bílaflotinn mikið til af 20-40 ára úreltum ökutækjum. Allt tal um rafbílavæðingu er því útópía enn. Kolefnisskattur á heimsvísu er án nokkurs vafa tæki sem getur snúið ferlunum niður á við. Dregið úr orkugjöfum eins og olíu, kolum og gasi, sérstaklega með öðrum staðbundnum og hnattrænum aðgerðum til að draga úr koltvíildislosun.

En slíkur góðviljaður umhverfisskattur má samt ekki á sama tíma auka á annan stóran vanda heimsbyggðarinnar, sem felst í misskiptingu, fátækt og skorti á tækifærum. Í fjölþjóðasamvinnu þarf að ræða og stefna að raunhæfum lausnum.

 Í annarri grein verður bent á mögulega lausn af svipuðum meiði til að takast á við loftslagsvána."

Ég bíð spenntur eftir skynsamlegum tillögum Einars til lausnar í því heimskulega trúarmoldviðri sem nú geysar um heiminn í kolefnisbullinu.


Viewing all articles
Browse latest Browse all 2922